ΧΡΟΝΙΚΑ Ι΄ 2016
ΑΡΙΘΜΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ 33
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχθηκα, για μια ακόμη φορά, την πρόσκληση της αγαπητής μας κυρίας Ελένης Βαχάρη, δυναμικής και ακάματης Προέδρου του Συλλόγου μας - πρόταση που περιποιεί τιμή στο πρόσωπό μου - να παρουσιάσω, στη σημερινή πρώτη εκδήλωση, με την έναρξη της καινούριας και ελπιδοφόρας χρονιάς, τον άρτι εκδοθέντα, με επιμέλεια του ομιλούντος, πολυσχιδή τόμο με πλουσιότατο αμητό. το πολυσέλιδο πόνημα εντάσσεται στη σειρά αυτοτελών εκδόσεων, του 2016, με αριθμό 33, προϊόν συλλογικής εργασίας, με υπεύθυνες της ύλης τις κυρίες Ελένη Βαχάρη και Νενίτα Παράντα και του οποίου, είθισται, η παρουσίαση να γίνεται στην, εναρκτήρια, με το νέο έτος, εκδήλωση του Συλλόγου μας, με την καθιερωμένη κοπή της πρωτοχρονιάτικης βασιλόπιτας - πανελλήνιο έθιμο που αναφέρεται και από τον Δροσίνη.
Ο ογκώδης τόμος, που υπερβαίνει τις 320 σελίδες, και κοσμείται στο εξώφυλλο με προσωπογραφία του Ποιητή, είναι δομημένος σε πέντε διακριτά μέρη με ποικίλο και ελκυστικό ενδιαφέρον, που ανταποκρίνονται ικανοποιητικά σε όλες τις πτυχές των δραστηριοτήτων του Συλλόγου μας.
Στο Α' μέρος οι Εκδηλώσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα από τον Ιανουάριο ως τον Νοέμβριο του 2016, αρχής γενομένης από την κοπή της βασιλόπιτας και την παρουσίαση του 32 τόμου των Χρονικών Θ' του Συλλόγου. Ακολούθησε η παρουσίαση, από την Πολυξένη Χαραλαμποπούλου, του βιβλίου της Βυρωνικής Εταιρείας Μεσολογγίου, Πτυχές της Εξόδου του Μεσολογγίου, το οποίο αναφέρεται διεξοδικά στο έπος της ηρωικής εξόδου της φρουράς των Ελεύθερων Πολιορκημένων, που γίνεται σύμβολο και ιδέα της ελευθερίας, εμπνέοντας Έλληνες και ξένους συγγραφείς, οι οποίοι έγραψαν για την εποποιία του Μεσολογγίου. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης απονεμήθηκε τιμητική διάκριση στην κυρία Ελένη Βαχάρη, η οποία και ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος της Βυρωνικής Εταιρείας.
Ακολούθως από τις 8 ως και τις 10 Απριλίου 2016 πραγματοποιήθηκε, με επιτυχία, το πανελλήνιο επιστημονικό συνέδριο, που διοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων και τον Σύλλογο «Οι Φίλοι του Μουσείου Γ. Δροσίνη», αφιερωμένο στον Ακαδημαϊκό, ποιητή και πεζογράφο, Γεώργιο Δροσίνη [1859-1951], με θέμα: από τη Λογοτεχνία στην εκπαιδευτική και μουσειοπαιδαγωγική πράξη.
Οι εργασίες του Συνεδρίου διεξήχθησαν, τις δύο πρώτες ημέρες, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Κηφισιάς και την τρίτη ημέρα στην έπαυλη «Αμαρυλλίς», όπου έζησε τα τελευταία δεκατρία χρόνια της ζωής του ο ποιητής και σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Δροσίνη, το οποίο επισκέπτονται και ξεναγούνται στις αίθουσές του μαθητές σχολείων της Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης. Ειδική ξενάγηση για τους Συνέδρους έγινε την τελευταία ημέρα.
Το Συνέδριο ήταν κατανεμημένο σε έξι θεματικές ενότητες: [Ο Γ. Δροσίνης και το λογοτεχνικό έργο - Ο Γ. Δροσίνης και η Εκπαίδευση - Ο Δροσίνης στη διδακτική πράξη και οι νέες τεχνολογίες - Η αξιοποίηση του έργου του Γεωργίου Δροσίνη στη διδασκαλία της δημιουργικής γραφής -Εκπαιδευτικές και βιωματικές δράσεις στο Μουσείο - Η επίδραση του Δροσίνη στις εικαστικές τέχνες], στις οποίες παρουσιάσθηκαν 40 εισηγήσεις από πανεπιστημιακούς καθηγητές, επιθεωρητές φιλολογικών μαθημάτων της Κύπρου, σχολικούς συμβούλους Δ.Ε., εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο του Συνεδρίου έγινε η παρουσίαση του βιβλίου, έκδοση του Συλλόγου, «Προσεγγίσεις στον Γεώργιο Δροσίνη. Από τη μουσειοπαιδαγωγική θεωρία στη διδακτική πράξη». Επιμέλεια Αναστάσιος Στέφος. Υπό την αιγίδα του Συλλόγου και με την αρωγή του θα εκδοθούν τα Πρακτικά, άκρως χρηστικά για τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων.
Κεντρική θέση στα «Χρονικά» κατέχουν οι εκδηλώσεις στις Γούβες Ιστιαίας, για την αναστήλωση και λειτουργία τού σχεδόν ημιερειπωμενου Πύργου του Δροσίνη. Όπως είναι ήδη γνωστό και έχει αναφερθεί επανειλημμένως, ο Πύργος - πατρογονική κληρονομιά του Ποιητή - αποτελεί ορόσημο στο έργο του. Με επίκεντρο τον Πύργο γράφει τα έργα: «Αγροτικαί Επιστολαί», «Το Βοτάνι της Αγάπης», «Σκόρπια Φύλλα της Ζωής μου», «Ειδύλλια», το θαυμάσιο ελεγείο: «Το Μοιρολόι της Όμορφης». Τα εγκαίνια του Πύργου έγιναν στις 23 Ιουνίου 2017, σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, ενώπιον πολυπληθούς ακροατηρίου, με θέα το θαυμάσιο τοπίο της περιοχής, με τις εξαίρετες φυσικές ομορφιές και στο βάθος τη θάλασσα του Ευβοϊκού. Προηγήθηκε ο καθιερωμένος αγιασμός και ακολούθησαν χαιρετισμοί από τη Δήμαρχο Ιστιαίας - Αιδηψού, τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Γουβών και την Πρόεδρο του Συλλόγου μας Ελένη Βαχάρη, η οποία πρωτοστάτησε, παντοιοτρόπως, μη φειδόμενη κόπων και θυσιών, για την αναστήλωση του Πύργου, ο οποίος είναι ήδη επισκέψιμος και λειτουργεί ως Μουσείο Δροσίνη και Λαογραφικό Κέντρο. Έτσι, προσπάθειες ετών, ενίοτε άκαρπες, υλοποιήθηκαν χάρη στην υπομονή και επιμονή της Προέδρου μας, η οποία αξίζει θερμότατα συγχαρητήρια για την ευόδωση του έργου.
Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων έγιναν, επίσης, ομιλίες - αφιερώματα από τον ομιλούντα, Ιστιαιέα την καταγωγή, και την ποιήτρια Γωγώ Γιαμπουράνη, παραδοσιακοί χοροί από μαθήτριες του Λυκείου Γουβών, αναπαραστάσεις τοπικών εθίμων, συνδεδεμένων άμεσα με την εορτή του Αγίου Ιωάννη του Ριγανά [24/6, από τη συγκομιδή της ρίγανης], όπως ο κλήδονας και οι φωτιές, με τα πρωτομαγιάτικα στεφάνια, που τις πηδούν οι εορταστές για να επιτύχουν προκοπή και ευημερία. Μαθητής ων στο Γυμνάσιο Ιστιαίας, προ αμνημονεύτων ετών, θυμάμαι τις φωτιές στον περίβολο του εξωκκλησιού του Αγ. Ιωάννη στην πόλη και τις συμμαθήτριές μου που πετούσαν πάνω από τη φωτιά ανοιχτά τα εγχειρίδια για να εντοπισθούν οι σελίδες με τα επικείμενα θέματα του διαγωνισμού τού εξεταζόμενου την επομένη ημέρα μαθήματος - οι εξετάσεις διαρκούσαν ως τα τέλη Ιουνίου.
Έγινε, επίσης, σε λαμπρή τελετή, στο οίκημα του σχολείου, η ονοματοδοσία του Γυμνασίου - Λυκείου Γουβών σε «Γεώργιος Δροσίνης» - εντοίχιση ειδικής πλακέτας -, βράβευση των μαθητών/τριών που διακρίθηκαν στο διαγωνισμό για τον Δροσίνη, με την προοπτική διεύρυνσης σε όλο τον Νομό, παρουσίαση μελοποιημένων ποιημάτων και απονομή τιμητικών πλακετών, πλαισιωμένα όλα με χαιρετισμούς και ομιλίες. Ανακοινώθηκε, επίσης, η ίδρυση ειδικού σχολείου A.M.Ε.Α.[Άτομα με ειδικές ανάγκες] στα Καμάρια Ιστιαίας, τα εγκαίνια του οποίου έγιναν με επισημότητα στις 17/1/2017. Μια άλλη εκδήλωση του Συλλόγου Γυναικών Ιστιαίας πραγματοποιήθηκε στις 16/10/2016, στο Λύκειο Ιστιαίας, με θέμα «Σκόρπια Φύλλα του Αγροτικού Βίου μέσα από τα μάτια του Γ. Δροσίνη», με βάση τις Αγροτικές Επιστολές, με πλούσιο λαογραφικό υλικό, αναφερόμενες εξολοκλήρου στην επαρχία Ιστιαίας.
Το πρώτο μέρος κλείνει με μια ποιητική βραδιά στο Μουσείο Δροσίνη, αφιερωμένη στην ποίηση του Ιάσονα Λειδινού [ετερώνυμο του Θέμη Δημητρακόπουλου], με την παρουσία εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
Στο Β' μέρος: Εκδόσεις βιβλίων και τετραδίων του Συλλόγου, που έγιναν υπό την αιγίδα του, περιλαμβάνονται: παρουσιάσεις των βιβλίων της Βούλας Ιωάννου Λαμπροπούλου, «Αμαρυλλίς. Μια Νύμφη από το παρελθόν και ένα άνθος ευγενικό», του Ανδρέα Κούτρη, «Γ. Δροσίνης: πάντα επίκαιρος ανάμεσα στην ποίηση και το έργο», του Ιωάννη Κοντογιαννάκου, «Ποιήματα Γεωργίου Δροσίνη στα βιβλία του Δημοτικού Σχολείου 1920-1950» καθώς και τα Τετράδια: αρθμ. 6 «Ολυμπιακοί αγώνες 1896 - Μεσολυμπιακοί 1906». «Εστία» Γ. Δροσίνης» και αρθμ. 12, «Το τζαμί του Τζισταράκη. Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Μοναστηράκι».
Αρκετά διεξοδικό και ενημερωτικό το Γ' Μέρος - Μελέτες -Ομιλίες- περιλαμβάνει εμπεριστατωμένες και επιστημονικές εισηγήσεις, με ποικίλη θεματική, όπως τα κείμενα του Φάνη Κωστόπουλου, νοσταλγικές αθηναϊκές αναμνήσεις από το παρελθόν: «Το κοιμητήριον Αθηνών. Δροσίνης και πεισιθάνατοι ποιητές», «Τα χελιδόνια και η αθηναϊκή άνοιξη», αλλά και η θαυμάσια πραγμάτευση του θέματος, με τον ερεθιστικό τίτλο, «Δροσίνης και André Chénier: από τη Σύρο στη Σκύρο», η οποία φέρνει στο προσκήνιο, με επιστημονική τεκμηρίωση, τη μορφή του, ελληνικής καταγωγής, γάλλου κλασικιστή ποιητή Αντρέα Μαρία Σενιέ [1762-1794] , εκ των κορυφαίων της γαλλικής λογοτεχνίας, ο οποίος εκτελέσθηκε με τη λαιμητόμο, στις 25/7/1794, δύο ημέρες πριν από την πτώση του Ροβεσπιέρου.
Η μορφή του Συρακούσιου βουκολικού ποιητή Θεόκριτου [3ος π.Χ. αι.] και η επίδρασή του στη συγγραφική παραγωγή του Δροσίνη προβάλλεται στη μελέτη του Αναστασίου Στέφου, «Ο Θεόκριτος στο έργο του Δροσίνη», ενώ στο κείμενο της Λίλιαν Σβάρνα, «Ο Γεώργιος Δροσίνης και τα συγγραφικά του ψευδώνυμα», η συγγραφέας πραγματεύεται τη χρήση από τον ποιητή των μυθολογικών ονομάτων Αράχνη - Θελξίων.
Άκρως ενδιαφέρουσα η μελέτη της Ντίνας Αποστόλου [βραβείο Διαλεκτικού Ομίλου Παιανίας], με θέμα «Ο Δροσίνης κλίνει το γόνυ στους τάφους του Γκαίτε και του Σίλλερ». δύο κορυφαίους Γερμανούς διανοητές, λίαν προσφιλείς στον ποιητή. Ακόμη, παρατίθεται συνοπτική ομιλία της Πόπης Γοντικάκη, στο Συνέδριο Π.Α.Λ.Ο. [Πανελλήνια Αντικωφωτική και Λογοθεραπευτική Οργάνωση], στην Καλαμάτα, με θέμα: «Η σιωπή».
Εξαιρετικά διαφωτιστική και πλήρως τεκμηριωμένη η έρευνα- μελέτη του Βασίλη Πάστρα, «Κωνσταντίνος Κανάρης και τα σπίτια του». Ο συγγραφέας πραγματεύεται, με λεπτομερειακή και εξονυχιστική περιγραφή, τη θρυλική μορφή του Ψαριανού πυρπολητή της Επανάστασης του 1821 και μετέπειτα Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Κανάρη [1864-65, 1877]: αναλυτική βιογραφία, σταδιοδρομία, τα σπίτια του στην Αθήνα, Κυψέλης 56 [σήμερα πολυκατοικία], στην Αίγινα, στην Ερέτρια, πανάρχαια ευβοϊκή πόλη, συνοδευόμενα με πλούσιο εικαστικό υλικό, καθώς και τις λόγιες αναφορές από νεοέλληνες ποιητές και πεζογράφους, αλλά και ξένους, όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ [1802-1885], από τις φωτεινότερες μορφές του γαλλικού λογοτεχνικού πανθέου του 19ου αιώνα και ένθερμος φιλέλληνας στη διάρκεια της ελληνικής εθνεγερσίας.
Πολύπτυχο και πολυδιάστατο το Δ' Μέρος σε γεγονότα: περιλαμβάνει: Δωρεές του Συλλόγου στο Ιστορικό Μουσείο Μεσολογγίου και στο Μουσείο Γ. Δροσίνη στις Γούβες Ιστιαίας, συγκινητικές αναπολήσεις της Κλαίρης Αγγελίδου, πρώην Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου, και της Ιόλης Σταματοπούλου, ομιλίες με θέμα τον Δροσίνη, στην Κηφισιά και στο Κιάτο, δημοσιεύσεις στον τύπο της Κηφισιάς και της Πυλάρου Κεφαλληνίας, επιστολές τού Συλλόγου σχετικές με την οδωνυμία των πόλεων Ιστιαίας και Γουβών, και την ονοματοθεσία δύο σχολείων στην Κηφισιά, προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και άλλη αναφερόμενη στην ανθολόγηση ποιημάτων του Γεωργίου Δροσίνη, στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γυμνασίου και Λυκείου, καθώς και στους Διευθυντές Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης Ευβοίας και τους αντίστοιχους Σχολικούς Συμβούλους για εκπαιδευτικές επισκέψεις στο Μουσείο Δροσίνη. Ακόμη: συμμετοχή μελών του Συλλόγου σε εκδήλωση του Παγκόσμιου Συνεδρίου Φιλοσοφίας για τον Αριστοτέλη [Θέατρο Ηρώδου του Αττικού], επίσκεψη στο νησί Κάλαμος του νομού Λευκάδας και στον Εύηνο, ποταμό της Αιτωλοακαρνανίας, με παράθεση πλούσιων αρχαιολογικών πληροφοριών.
Επιτάσσεται αριθμητικός πίνακας [32] των μέχρι τούδε εκδόσεων του Συλλόγου και των αντίστοιχων βιβλίων [5] και τετραδίων [12].
Ο τόμος κοσμείται, επίσης, περίτεχνα με εξαίσιο εικαστικό υλικό: διακοσμητικά σχέδια, φωτογραφίες εκδηλώσεων, τοπιογραφίες των Αθηνών, Ιστιαίας, Γουβών, Ωρεών, Ερέτριας, Καλάμου, Καλυδώνος, απεικονίσεις της φύσης, εικονιστικές παραστάσεις του Πύργου των Γουβών, οικιών του Κανάρη, αγαλμάτων, προτομών και τάφων στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, προσωπογραφίες λογοτεχνών και αγωνιστών - ακόμα, εξώφυλλα περιοδικών και εκδόσεων, φωτοτυπίες διπλωμάτων και τιμητικών διακρίσεων [επαίνων και βραβείων], ευχαριστήριες επιστολές, βιβλιοκρισίες, δημοσιεύσεις στον τύπο και σε τοπικές εφημερίδες, αντίγραφα βεβαιώσεων, προσκλήσεων και προγραμμάτων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πίνακες διάσημων Ελλήνων ζωγράφων [Νικ. Λύτρα, Μιχ. Τόμπρου, Γ. Ροϊλού] και Ευρωπαίων [Camille Corot, Eugène Delacroix] καθώς και απεικονίσεις του Βίκτωρος Ουγκώ, ο οποίος εκθειάζει με υψηλούς τόνους τα κατορθώματα ηρώων, πρωταγωνιστών της Επανάστασης, όπως ο Κανάρης, στον οποίο αφιερώνει τρία ποιήματα, ο Διάκος, ο Μιαούλης, ο Μάρκος Μπότσαρης, «ο Λεωνίδας της νέας Ελλάδας» κ.ά. Τα ελληνικά ποιήματα του Β. Ουγκώ, με τον τίτλο Les Orientales [=Τα Ανατολικά], με την αισθητική τους μορφή και τις υφολογικές συζητήσεις, εκφράζουν εύγλωττα τις φιλελληνικές προθέσεις του ποιητή, συμβάλλοντας, παράλληλα, με τους φλογερούς του στίχους στην ακτινοβολία της φιλελληνικής ποίησης στην Ευρώπη.
Ολοκληρώνοντας, ο ογκώδης τόμος, άρτια οργανωμένος, πολυσύνθετος, πολυσχιδής και εικαστικά διακοσμημένος, κατέχει πρωτεύουσα θέση στις Εκδόσεις του Συλλόγου μας, καλύπτοντας όλες τις πτυχές των δραστηριοτήτων του και προβάλλοντας ευρέως τη μορφή του Δροσίνη, με την ένθερμη υποστήριξη της Προέδρου μας, αφοσιωμένης στην υψηλή και αξιέπαινη αποστολή της, ψυχή τε και σώματι, λόγω και έργω, και της αξίζουν όντως θερμότατα συγχαρητήρια.
Χαιρετίζουμε, λοιπόν περιχαρείς, τη θαυμάσια αυτή έκδοση προστιθέμενη αρμοδίως στις Εκδόσεις του Συλλόγου μας, ευελπιστώντας, παράλληλα, λόγω της θεματικής του, να εμπλουτίσει τις Σχολικές Βιβλιοθήκες και να διανεμηθεί όπου δει.
Αναστάσιος Αγγ. Στέφος, δ.φ.
Πρώην Πρόεδρος Π.Ε.Φ.
Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος