Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΙΓΙΝΗΤΗΣ (ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ) ΚΑΙ Ο Γ. ΔΡΟΣΙΝΗΣ
Εγεννήθη εν Αθήναις την 10ην Ιουλίου 1862. Εσπούδασεν εις το Πανεπιστήμιο Αθηνών και ακολούθως απεστάλη υπό του κράτους εις Παρισίους διά να ειδικευτή εις την αστρονομίαν.
Μετά τριετή παραμονήν του εις το αστεροσκοπείον των Παρισίων επέστρεψεν εις την Ελλάδα το 1890, ότε και του ανετέθη η διεύθυνση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Ο Αιγινήτης ανέλαβε το αστεροσκοπείο καθ’ ήν εποχήν τούτο είχεν ανάγκην γενικής αναδιοργανώσεως. Διήρεσε το ίδρυμα εις τρία τμήματα: αστρονομικόν, μετεωρολογικόν και σεισμολογικόν. Ίδρυσε ένα δίκτυον μετεωρολογικών σταθμών εκτεινόμενον καθ’ όλην την χώραν και έτερον τοιούτον σεισμολογικών σταθμών εις διάφορα σημεία. Το 1900 εφοδίασε το αστεροσκοπείον διά πολλών οργάνων, όπως το διοπτρικόν ισημερινόν τηλεσκόπιον Δωρίδου (εκ του ονόματος του αγοράσαντος αυτό), ανοίγματος 40 εκατοστών, το μεσημβρινό κύκλο Συγγρού, διαμέτρου 162 χιλιοστών, εν εκκρεμές, εν χρονόμετρον, ένα χρονογράφο, κλπ. Εις αυτά βραδύτερον προσετέθησαν και πολλά άλλα όργανα, όπως ο ανεμογράφος Στέφανς, το πυρηλιόμετρον Άγγστρομ, δύο σεισμογράφοι Βίχερτ, εις οριζόντιος και εις κατακόρυφος, δύο φωτόμετρα, κλπ.
Ο Αιγινήτης εξετέλεσεν, είτε ο ίδιος, είτε οι συνεργάται του υπό την διεύθυνσίν του, σημαντικόν αριθμόν αστρονομικών παρατηρήσεων, δημοσιευθεισών εις διάφορα χρονικά, καθώς και εις αστρονομικά περιοδικά, ενώ συγχρόνως εδημοσίευσε μίαν σειράν 12 τόμων των «Χρονικών του Αστεροσκοπείου Αθηνών». Παραλλήλως, βάσει των μέχρι του 1896 εκτελεσθεισών μετεωρολογικών παρατηρήσεων, εξεπόνησε μακράν μελέτην επί του κλίματος των Αθηνών, δημοσιευθείσαν εις τον 1ον τόμον των «Χρονικών». Ο Αιγινήτης εγένετο δις Υπουργός της Παιδείας (το 1917 και το 1926) και προσέφερεν εις την ελληνικήν επιστήμην σπουδαίας υπηρεσίας, αναδιοργανώσας το Πανεπιστήμιον Θεσσαλονίκης και ιδρύσας την Ακαδημίαν Αθηνών, εις την οποίαν εχρημάτισε το 1928 αντιπρόεδρος, το 1929 πρόεδρος και γενικός γραμματεύς μέχρι το 1933. Ούτος εισήγαγεν εις την Ελλάδα το Γρηγοριανόν ημερολόγιον και υιοθέτησε διά την χώραν μας τον «παγκόσμιον χρόνον». Αντιπροσώπευσε την Ελλάδα σε διάφορα διεθνή συνέδρια, ενώ αποτέλεσε μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών του εξωτερικού, ως της διεθνούς αστρονομικής ενώσεως, της μονίμου επί του ημερολογίου επιτροπής της Κοινωνίας των Εθνών, του Διεθνούς Μετεωρολογικού Συνεδρίου, κλπ. Εχρημάτισε τακτικός καθηγητής της αστρονομίας και μετεωρολογίας εν τω Πανεπιστημίω Αθηνών από το 1896 μέχρι του θανάτου του. Εκ μέρους τής Γαλλίας του απενεμήθη ο τίτλος του Ιππότου της Λεγεώνος της Τιμής. Απεβίωσε την 14ην Μαρτίου 1934.
Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν ΗΛΙΟΥ, τόμος 1ος, σελ. 707.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΙΓΙΝΗΤΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΟΣΙΝΗΣ
Η φιλική σχέση του Αιγινήτη με τον Δροσίνη σμιλεύτηκε σιγά σιγά στη ζωή και στη δουλειά.
Ο Δροσίνης αναφέρει την επίδραση του φίλου στη ζωή του, περιγράφοντας μια μαγιάτικη νύχτα που ανεβήκανε τον ανήφορο και βρέθηκαν στο Αστεροσκοπείο και ο Αιγινήτης του γνώρισε ένα καινούργιο κόσμο γεμάτο άστρα. Γνώρισε και μαγεύτηκε από το μενεξεδόφωτο Βέλλα, το μεγάλο άστρο της ορφικής Λύρας.
Στην ποιητική του συλλογή «Κλειστά Βλέφαρα», ο Ποιητής γράφει, στο ποίημα «Τ’ άστρα της λύρας».
«Νύχτα του Μάη αφέγγαρη, μαύρη πολύαστρη νύχτα
Με το αστρογυάλι αντίκρυζα στον ουρανό τη Λύρα».
Ο Δροσίνης, που εργαζόταν ως γραμματέας πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας, συνεργάστηκε με τον Αιγινήτη για την κατάρτιση του καταστατικού της Ακαδημίας Αθηνών.
Το 1921, όταν ο Δροσίνης φεύγει από το Υπουργείο, παραδίδει τα χαρτιά τής σχεδιαζόμενης Ακαδημίας στον ίδιο τον Αιγινήτη προσωπικά. Από το 1921 ως το 1926 ο Αιγινήτης εμπλουτίζει, διορθώνει και τροποποιεί το καταστατικό, σύμφωνα με τις Ακαδημίες άλλων κρατών.
Ο Δροσίνης, στο κεφάλαιο που αφιερώνει στην ΑΚΑΔΗΜΙΑ, στα «Σκόρπια Φύλλα της Ζωής μου», τονίζει ότι τον ενώνει η στενή φιλία με τον Αιγινήτη. Όμως το ότι έγινε Υπουργός στη δικτατορία του Πάγκαλου το έμαθε από τις εφημερίδες. Η συνέχεια είναι ότι, όταν βρέθηκαν οι δύο, στην απορία του Ποιητή πώς συνεργάστηκε με ένα δικτάκτορα, εκείνος τον έπεισε ότι, για να πραγματοποιήσει το όνειρο της ζωής του, δηλαδή την ίδρυση της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ, αυτό έπρεπε να γίνει μόνο με δικτατορική κυβέρνηση.
Στα «Σκόρπια Φύλλα της Ζωής μου», σ.σ. 100-110, στο κεφάλαιο ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ, αναφέρεται αναλυτικά στην ίδρυση της Ακαδημίας και στη συνεργασία του με τον Αιγινήτη.
Όταν ιδρύθηκε η Ακαδημία ο Αιγινήτης κάλεσε κοντά του τον Δροσίνη και εκείνος αφιερώθηκε στην εσωτερική οργάνωσή της. Παραθέτουμε μεγάλο μέρος του κεφαλαίου. Ο Αιγινήτης λέει:
«- Έχεις λάβη πικρή πείρα, μου είπε, πώς κουρελιάζονται με τις τρεις συζητήσεις στη Βουλή τα νομοσχέδια, που με κόπους και μελέτες μακροχρόνιες έχει καταρτίση η υπηρεσία του Υπουργείου. Θυμάσαι τι έγινε με τον Οργανισμό της Εθνικής Βιβλιοθήκης; Αφού κατά την αξίωση του ενός και του άλλου από τους βουλευτάς, τους κυβερνητικούς και τους αντιπολιτευόμενους, άλλαξαν λεπτομέρειες στα προσόντα για να ωφεληθούν ωρισμένα πρόσωπα, στο τέλος κι ο ίδιος ο Υπουργός σου, ο Τσιριμώκος, έβαλε το χέρι του στην τρίτη ανάγνωση. Κι' όταν ήρθαν στο Υπουργείο τα Πρακτικά της Βουλής, είδες, πώς είχε αφαιρέση ένα ταξινόμο και είχε προσθέση δύο κλητήρες. Και τί σου αποκρίθηκε: όταν τον ρώτησες, γιατί το έκανε αυτό, που ήτον σαν ν' αφαιρέσης ένα αξιωματικό από το λόχο και να προσθέσης δύο λοχίες; «Δε χάθηκε η Βιβλιοθήκη μ' αυτό. Έβαλα δύο κλητηράκους παραπάνω, για να μπορή να διορίση ο καψοϋπουργός κανένα πατριώτη του». Φαντάζεσαι το κουρέλιασμα του Οργανισμού τής Ακαδημίας από τις τροπολογίες κάθε βουλευτή, ή κατά τη δική του γνώμη ή κατά την υπόδειξη φίλων του. Και τελειωτικά συλλογίσου ποιοι θα διωρίζουνταν πρώτοι Ακαδημαϊκοί από την Κυβέρνηση για ν' αποτελέσουν το σώμα, που θα συμπληρώνουνταν ύστερα μόνο του σιγά σιγά, εκλέγοντας νέα μέλη της Ακαδημίας. Σου το τονίζω και πάλι πως μόνον με τη Δημοκρατική Δικτατορία του Πάγκαλου μπορεί να ιδρυθή η Ακαδημία. Και με Δικτατορικές εξουσίες γενικά γίνονται μεγάλα και μακρόβια έργα. Χωρίς τη Δικτατορία του Περικλέους δεν θα κτίζουνταν τα Προπύλαια, το Ερέχθειον, ο Παρθενών. Θυμάσαι τι λέει ο Θουκυδίδης για τον Περικλή; «Πώς αυτός ωδηγούσε τα πλήθη των Αθηναίων και δεν παρασύρουνταν απ' αυτά». Και το πολίτευμα των Αθηνών ήτον «λόγω μεν δημοκρατία, έργω δε υπό του πρώτου ανδρός αρχή». Και πάλι όμως θ' αρνούμουν να δεχθώ, αν δεν έβλεπα πως η Δικτατορία του Πάγκαλου θα είναι παροδική και όχι μονιμοποιημένο Πολίτευμα. Δεν θα θυσίαζα ποτέ τα φιλελεύθερα φρονήματά μου για να ιδρύσω την Ακαδημία».
- Δεν έχω καμμιά αμφιβολία, του αποκρίθηκα.
- Ας μείνωμε ως εδώ σήμερα, γιατί στο Υπουργείον δεν έχομε ησυχία. Μην κάνης λόγο σε κανένα για όσα είπαμε. Κ' έλα αύριο πρωί στις οκτώ στο σπίτι μου, να σου διαβάσω τον Οργανισμόν της Ακαδημίας.
- Τον έχεις έτοιμον;
-Από τότε που τηλεγράφησεν ο Βενιζέλος στον Υπουργό της Παιδείας Δίγκα «Organisez rapidement l’ Académie», κατάλαβα πως είχαμε αναλάβη την υποχρέωση να την ιδρύσωμε. Μάζεψα όλα τα σχετικά πρότυπα κι' άρχισα τη σύνταξη τού Οργανισμού.
- Μα ξέρεις πως για την ίδρυση της Ακαδημίας δεν εχρειάζουνταν νόμος; Έφτανε ένα Βασιλικό Διάταγμα εκτελεστικό.
- Το ξέρω. Αλλά η διάταξις του 1835 είναι περιωρισμένη, για μια Ακαδημία των Επιστημών μόνον. Για τα Γράμματα και τας Τέχνας; Μπορούν ν' αποκλεισθούν από την Ακαδημία της πόλεως, που γέννησε τον Αισχύλο και τον Αριστοφάνη, τον Φειδία και τον Πραξιτέλη;
- Κι' όμως, χωρίς να προσέξουν στη λεπτομέρεια αυτή, προ σαράντα χρόνων, είχαν αποφασίση την ίδρυση της Ακαδημίας στο Υπουργείον Παιδείας. Ο Στάης στα 1908 μου είχε δείξη το σχετικό Διάταγμα, καλλιγραφημένο κ' έτοιμο να υποβληθή στον Βασιλέα.
- Και γιατί το κράτησε στο συρτάρι του;
- Γιατί σηκώθηκαν στο πόδι όλοι οι φίλοι του κόμματος καθηγηταί του Πανεπιστημίου, πως θ' άνοιγαν οι πόρτες της Ακαδημίας στον Κόντο και στον Μιστριώτη.
- Κάθ' εμπόδιο για καλό. Αμελέτητα και πρόχειρα η Ακαδημία, μ' όλο το μαρμάρινο κτίριό της, θα ήτον μια μπαράγκα.
Κτύπησαν την πόρτα του Υπουργικού Γραφείου, που την είχαμε κλειδώση.
- Λοιπόν, αύριο σε προσμένω και απόλυτη μυστικότης.
Το άλλο πρωί, την ωρισμένη ώρα, καθισμένος στο πλάγι του Αιγινήτη, τον άκουγα με προσοχή, που μου διάβαζε αργά τα εκατόν τόσα άρθρα του Οργανισμού της Ακαδημίας Αθηνών.
- Δεν την είπα Ελληνική Ακαδημία. Με το όνομα που της δίνω, φαίνεται πως συνεχίζει την παράδοση της Ακαδημίας του Πλάτωνος.
- Λαμπρή η ιδέα σου, του είπα.
- Σε παρακαλώ, ενώ σου διαβάζω, να κρατάς σημείωση για όσες παρατηρήσεις έχεις, και στο τέλος θα τις συζητήσωμε.
Και μου έδωσε ένα μπλοκ από το γραφείο του κ’ ένα μολύβι.
Όταν ετελείωσε το διάβασμά του, τον εβεβαίωσα πως βρίσκω τον Οργανισμό γεννημένο από βαθιά μελέτη και θαυμάζω την τεράστια εργασία για τον καταρτισμό του.
- Έχει πολλές γενικότητες, μου απάντησε. Θα καθορισθούν στον Εσωτερικόν Κανονισμόν, που θα τον καταρτίση η Ακαδημία άμα αρχίση η λειτουργία της. Για πες μου τώρα τις παρατηρήσεις σου.
- Μια μόνον παρατήρηση έχω. Πως η καθεμιά από τις τρεις Τάξεις, των Θετικών Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών και των Ηθικών Επιστημών δεν έχει ελευθερία στας αποφάσεις της. Πρέπει να υποβληθούν και στην Ολομέλεια. Δηλαδή να κριθούν κι' από τις δυο άλλες Τάξεις, που δεν έχουν καμμιά ειδικότητα. Έτσι οι γιατροί, οι χημικοί, οι γεωλόγοι θα μπορούν να καταψηφίζουν την απόφαση της Τάξεως των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών για την εκλογή μελών ή τη βράβευση λογοτεχνικών και καλλιτεχνικών έργων. Και οι ποιηταί και οι ιστορικοί και οι αρχαιολόγοι της Δευτέρας Τάξεως να κάνουν το ίδιο για τας εκλογάς και τας αποφάσεις της Πρώτης Τάξεως.
- Αυτό το ζήτημα πολύ με βασάνισε, μου αποκρίθηκε ο Αιγινήτης. Αλλά κατέληξα στο συμπέρασμα ότι, αν είχε η κάθε Τάξις αυτοτέλεια, θα χωρίζουνταν σε κλίκες και μικροκόμματα, που θα χαλούσαν την αρμονική συνεργασία των μελών της. Είμεθα λίγοι στην Ελλάδα και συνδεόμεθα μεταξύ μας με συγγένειες, με κουμπαριές, με φιλικές υποχρεώσεις. Δεν μπορούμε να αντιγράψωμε τους μεγάλους. Και φαντάζομαι πως μεταξύ των τριών Τάξεων της Ακαδημίας θα υπάρχη κάποια αλληλεγγύη, και ότι τας αποφάσεις τής μιας, θα σέβεται κ' η άλλη.
- Το παραδέχομαι για τις δύο Τάξεις, όχι όμως και για την Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών. Ένας ποιητής, ένας αρχιτέκτων, ένας αρχαιολόγος δεν το φαντάζεται ποτέ πως μπορεί να κρίνη για ζητήματα σχετικά με τη Χημεία, τη Φυσική, τη Γεωλογία, τη Μικροβιολογία, τη Χειρουργική. Αλλά δεν υπάρχει άνθρωπος και μετριωτάτης μορφώσεως, που να μην κάνη κριτική για ένα ποίημα, για μια εικόνα, για μια προτομή, για μια μουσική σύνθεση. Και να ιδής, τι θα γίνεται στην Ακαδημία. Ενώ εμείς της Δευτέρας Τάξεως θα παραδεχώμεθα των άλλων Τάξεων τις αποφάσεις, θα είμεθα πολύ συχνά τα θύματά τους και θ' απορρίπτουν κ' εκλογές μας και βραβεύσεις. - Δεν το πιστεύω. Πολύ απαισιόδοξος είσαι.
Το μέλλον έδωκε την απόδειξη, ότι δεν ήμουν εγώ απαισιόδοξος, αλλά πολύ αισιόδοξος ο Αιγινήτης.
Η Συντακτική Απόφασις περί Οργανισμού της Ακαδημίας Αθηνών εδημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της 18 Μαρτίου 1926 μαζί με τον Οργανισμόν. Διωρίζοντο και τα πρώτα τακτικά μέλη, 15 της Πρώτης, 16 της Δευτέρας και 6 της Τρίτης Τάξεως.
Πρόεδρος της Ακαδημίας διά το 1926 ο Φωκίων Νέγρης και Αντιπρόεδρος ο Γ. Χατζιδάκις, Γενικός Γραμματεύς μέχρι τέλους του 1927 ο Σ. Μενάρδος. Γραμματεύς επί των Πρακτικών ο Κ. Παλαμάς και επί των Δημοσιευμάτων ο Γ. Δροσίνης, μέχρι τέλους του 1928.
Στις 23 Μαρτίου έλαβα το παρακάτω έγγραφον του Υπουργείου της Παιδείας:
Προς τον κ. Γ. Δροσίνην, Γραμματέα επί των Δημοσιευμάτων της Ακαδημίας Αθηνών.
Παρακαλούμεν υμάς όπως εν τη ιδιότητί σας ταύτη, προσέλθητε εις το μέγαρον αυτής την προσεχή Τετάρτην 24 Μαρτίου και ώραν 11 π.μ., ίνα εν πρώτη συνεδρία της Συγκλήτου και επί παρουσία ημών παραλάβητε το κτίριον και τον περί αυτό κήπον, κατά το άρθρον 3 του Οργανισμού και εγκατασταθήτε εν τοις γραφείοις υμών.
Ο Υπουργός
Δ. ΑΙΓΙΝΗΤΗΣ
Η μοίρα θέλησε, σαρανταπέντε χρόνια ύστερα από το χαιρετισμό μου στο ψήλωμα των δύο θεών της Ακαδημίας, της Αθηνάς και του Απόλλωνος, με το ποίημα «Η Επάνοδος των Θεών», να παραλάβω και τους δύο Ολύμπιους προστάτας της Ακαδημίας.
Η ξαφνική δημοσίευση της Συντακτικής Πράξεως για την ίδρυση της Ακαδημίας Αθηνών, με τον Κανονισμόν της, και ο διορισμός τών πρώτων τριάντα τακτικών μελών έγινε δεκτή με κατακραυγή και θεωρήθηκε πραξικόπημα και από την υπηρεσία του Υπουργείου της Παιδείας, που δεν την συμβουλεύθηκε ο Υπουργός. Διαμαρτυρήθηκαν και όσοι από τους Καθηγητάς του Πανεπιστημίου και του Πολυτεχνείου παραμερίσθηκαν, για να διορισθούν Ακαδημαϊκοί συνάδελφοί τους ισότιμοι ή μικροτέρας επιστημονικής αξίας, προσωπικοί φίλοι του Ιδρυτού της και πολύ νέοι και με ονόματα πρωτάκουστα στον επιστημονικόν κόσμον. Ούτε το κύρος του Φωκίωνος Νέγρη και του Γεωργίου Χατζιδάκι, που δέχθηκαν την προεδρία και την αντιπροεδρία, δεν αρκούσε για να μαλάξη την οργή τους. Προκαλούσαν ακόμα και τα πολιτικά κόμματα ν' αποκηρύξουν την Ακαδημία και να τη διαλύσουν αμέσως, άμα το Κράτος ξαναγυρίση στο συνταγματικό πολίτευμα και αναλάβουν την εξουσία.
Όλα αυτά κρατούσαν σε ανησυχία τα μέλη της Ακαδημίας στην αρχή της λειτουργίας της και σε αμφιβολία πώς θα δειχθή απέναντί της η μετά τη δικτατορία Πάγκαλου Κυβέρνησις του Π. Τσαλδάρη. Και ξαφνικά πρόβαλε μια ανέλπιστη περίστασις.
Κατά τον Κανονισμό της Ακαδημίας η απονομή του Εθνικού Αριστείου από το Υπουργείον της Παιδείας μεταβιβάζεται στην Ακαδημία. Και μια ημέρα με καλεί ο Πρωθυπουργός Π. Τσαλδάρης, στο Υπουργείο των Εσωτερικών. Με δέχεται πολύ φιλικά, αν και δεν είχα παρά απλή γνωριμία μαζί του, και ήξερε το πολιτικό μου φρόνημα. Με παίρνει σε μια γωνιά παραθύρου και μου λέει, πως θα επιθυμούσε να δοθή το Αριστείον της Ζωγραφικής του έτους 1926 στον Επαμεινώνδαν Θωμόπουλον και με παρακαλεί να το προτείνω στην Ακαδημία και να το υποστηρίξω. Όταν γύρισα από το Υπουργείον των Εσωτερικών και άκουσαν του Προεδρείου τα μέλη την πρωθυπουργική σύσταση, την καταχάρηκαν. Το διάβημα του Τσαλδάρη ήτον μια ανεπίσημη αναγνώριση της Ακαδημίας από την Κυβέρνηση. Και θα μπορούσε η Ακαδημία να συμμορφωθή με τη σύστασή του. Ο προστατευόμενός του ήτον γνωστός και δόκιμος ζωγράφος που είναι τώρα τακτικό μέλος της Ακαδημίας. Και αν του Αριστείου η απονομή είχε μείνη στο Υπουργείον της Παιδείας, θα ήρχουνταν βέβαια η σειρά του να το πάρη. Για να μην παραμερισθούν όμως και άλλοι καλλιτέχναι, επίσης άξιοι της τιμής αυτής, εδόθηκε το Αριστείον της Γλυπτικής στον Χαλεπά και στον Κ. Δημητριάδην.
Για να εδραιωθή ασάλευτη η Ακαδημία δεν έμενε παρά η αναγνώρισή της και από το κόμμα των Φιλελευθέρων. Αύτη όμως ήτον περισσότερο παρά πιθανή, μ' όλες τις αντιδράσεις μερικών βουλευτών και οπαδών του. Ο Βενιζέλος, που είχε τηλεγραφήση έξι χρόνια πριν, μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Βερσαλλιών, το λακωνικόν πρόσταγμα «Organisez, rapidement l’ Académie», δεν μπορούσε ν' αποκηρύξη την καθυστερημένη εκτέλεση της προσταγής του, αφού μάλιστα θα μελέτησε κι' αναγνώρισε τον άρτιον Οργανισμόν της.
Και πραγματικά, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, της 24 Αυγούστου 1929, εδημοσιεύθη ο Νόμος 4398 «Περί κυρώσεως και τροποποιήσεως της από 18 Μαρτίου 1926 συντακτικής αποφάσεως περί Οργανισμού της Ακαδημίας Αθηνών, ημερομηνία και υπογραφή: Εν Ύδρα, τη 16 Αυγούστου 1929. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Παύλος Κουντουριώτης.
Η Ακαδημία Αθηνών μπορούσε ν' ακολουθήση αδιατάρακτη το δρόμο της και να φανή άξια της μεγάλης αποστολής της, όπως την έχει διαγράψη το άρθρον 1 του Οργανισμού της:
«Ιδρύεται εν Αθήναις Ακαδημία των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών υπό τον τίτλον Ακαδημία Αθηνών, έχουσα σκοπόν: α) Την καλλιέργειαν και την προαγωγήν των επιστημών, των γραμμάτων και των καλών τεχνών και καθόλου των ανθρωπίνων γνώσεων διά της συγκεντρώσεως και της συνεργασίας των επιφανεστάτων Ελλήνων επιστημόνων, λογογράφων και καλλιτεχνών και της μετά των ξένων Ακαδημιών και άλλων υπερόχων επιστημόνων, λογίων και καλλιτεχνών επικοινωνίας. β) Την έρευναν των στοιχείων και των προϊόντων της Ελληνικής γης, και καθόλου μελέτην της φύσεως της Χώρας, της Γεωργίας, της Βιομηχανίας, της Ναυτιλίας και των λοιπών πλουτοπαραγωγικών κλάδων και δυνάμεων του τόπου και εν γένει την προαγωγήν της Εθνικής Οικονομίας, και γ) Την διά γνωμοδοτήσεων, προτάσεων, αποφάσεων και κρίσεων διαφώτισιν και καθοδήγησιν εις τα σχετικά έργα αυτών της Κυβερνήσεως και των άλλων Αρχών και εν γένει την εξυπηρέτησιν των σχετικών προς την αρμοδιότητα αυτής δημοσίων και ιδιωτικών αναγκών του τόπου».
Άπαντα (Σκόρπια Φύλλα της Ζωής μου),σ.σ. 102-109.Τόμος 8ος.
Η λογία Λούλα Κωνσταντινίδη γράφει:
«Ο Δροσίνης εκλέχτηκε μεταξύ των πρώτων μελών της Ακαδημίας, στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, η οποία περιελάμβανε τη Φιλολογία, τα Γράμματα, την Ιστορία, τις Καλές Τέχνες και την Αρχαιολογία. Διορίστηκε, όπως είπαμε, Γραμματέας επί των Δημοσιευμάτων, αρμοδιότητα που κράτησε μέχρι τα τέλη του 1928. Με την ιδιότητά του αυτή συμμετείχε στο προεδρείο και τη Σύγκλητο της Ακαδημίας και επίσης ανέλαβε τη σύνταξη όλων των εγγράφων της, την επιμέλεια των δημοσιευμάτων της, τη φροντίδα για τις προμήθειες και γενικά για τα οικονομικά συμφέροντά της και, ακόμη, την επίβλεψη για την εκτέλεση των αποφάσεων της Συγκλήτου των σχετικών με τα δημοσιεύματα και τα οικονομικά συμφέροντα της Ακαδημίας. Βεβαιώνω τα ανωτέρω έχοντας τη μαρτυρία της κας Μαργαρίτας Δαλμάτη (λόγιας και καλλιτέχνιδας).
Από τότε, η Ακαδημία ακολούθησε το δρόμο της και ο Δροσίνης, από τη θέση του Γραμματέως, προσέφερε πολλά στη σωστή λειτουργία της και στο Ελληνικό κράτος κατ' επέκταση. Είναι λοιπόν φυσικό το ότι, στις 7 Μαΐου 1960, η Ακαδημία Αθηνών τίμησε την εκατοστή επέτειο από τη γέννηση του Γεωργίου Δροσίνη, μέλους του πρώτου Προεδρείου και της πρώτης Συγκλήτου της Ακαδημίας. Ομιλητής, ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας.
Ο Γ. Νόβας[1] γράφει: Χρονικά Β, σ.σ.252-253)
- Κορύφωμα της έμπρακτης οργανωτικής του γονιμότητας πρέπει να θεωρήσουμε την ανάσταση της Ακαδημίας Αθηνών. Για την έννομη θεμελίωσή της, για τη σύνταξη του Οργανισμού της και του Κανονισμού της για την ορθή, από τα πρώτα βήματα, κατεύθυνση και πορεία, πολλά οφείλουμε -κατά τους παλαιότερους συναδέλφους - μετά τον Δημήτριο Αιγινήτη στον Γεώργιο Δροσίνη και στον Γεώργιο Χατζιδάκι. Δεν ξέρω πολλούς νεοέλληνες που να έχουν τόσους τίτλους μετοχής, στο ενεργητικό κεφάλαιο του συγχρόνου μας πολιτισμού. Άσχετα από τους θησαυρούς της πνευματικής τους ανθοφορίας, ο Δροσίνης, και μόνο για τους τίτλους τής άλλης του παράλληλης δράσεως, είναι άξιος απαράγραφτης εθνικής ευγνωμοσύνης. Είναι άξιος να ανακηρυχθεί, ως ο τέλειος άνδρας του Πλουτάρχου.
Η ΚΗΦΙΣΙΑ ΕΝΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΦΙΛΟΥΣ
Ο Δροσίνης μοιραζότανε την αγάπη του για την Κηφισιά με τον Αιγινήτη. Ο Δροσίνης διάλεξε να μείνει τα τελευταία χρόνια της ζωής του σ’ αυτό το προάστιο. Έγραψε για την Κηφισιά κεφάλαια στα «Σκόρπια Φύλλα της Ζωής του», «την τραγούδησε και, αν και ο οικογενειακός τάφος του βρίσκεται στο Α΄ νεκροταφείο Αθηνών (ένας μαρμάρινος οίκος με κήπο γύρω γύρω), διάλεξε να κοιμηθεί στα χώματα της Κηφισιάς. Ο Αιγινήτης μάς το αποδεικνύει με ένα κείμενο τεσσάρων φύλλων στο ημερολόγιο του 1910, του Κ. Σκόκου.
Η ΚΗΦΙΣΙΑ
Η Κηφισιά φημίζεται από της αρχαιότητος διά την φυσικήν ωραιότητα αυτής και την δροσερότητα του κλίματός της. Από της εποχής Ηρώδου του Αττικού και του Γελλίου ιδία, αναφέρεται αυτή ως τερπνός και δροσερός τόπος θερινής διαμονής. τα θέλγητρα και η καλλονή τών θερινών νυχτών της είνε παροιμιώδη. Εις αυτήν αναφέρονται και χάριν αυτής εγράφησαν αι περίφημοι της διανοίας αυτών φράσεις».
«Ημέραν τινά, κατά την εποχήν των καυμάτων της αρχής του φθινοπώρου είχε συναθροίσει ημάς εν τη επαύλει της εξοχής, ήτις καλείται Κηφισιά, ένθα ευρίσκομεν, προς καταπολέμησιν του μεγάλου καύσωνος της ημέρας, παχείαν σκιάν υπό εκτεταμένα δάση, μακρούς περιπάτους επί αβράς χλόης, κτίρια διατεθειμένα προς δροσισμόν, λουτρά, πλήρη αφθόνου και καθαρού ύδατος, και κρήνας, ων ο ψίθυρος, μιγνύμενος προς το κελάδημα των πτηνών, παρείχε μελωδικήν απήχησιν εν τω θελκτικώ τούτω καταφυγίω».
Δημ. Αιγινήτης
[1] Γεώργιος Αθανασιάδης – Νόβας, από τη Ναύπακτο 1893-1987, πολιτικός, λογοτέχνης. Το 1955 έγινε Ακαδημαϊκός και το 1965 Πρωθυπουργός. (Φιλολογικό ψευδώνυμο Γ. Αθάνας).