ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ   

ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ  

ΑΡΙΘΜΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ 26      

Με ιδιαίτερη χαρά, αλλά και περισσή συγκίνηση αποδέχθηκα την τιμητική πρόσκληση της κυρίας Ελένης Βαχάρη, ακάματης και δραστήριας Προέδρου του Συλλόγου «Οι φίλοι του Μουσείου Γ. Δροσίνη», να παρουσιάσω στη σημερινή επίσημη εκδήλωση, στον επιβλητικό χώρο της Λέσχης Αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων, το 26° στη σειρά βιβλίο, των εκδόσεων του Συλλόγου, που φέρει τον ποιητικό τίτλο Άνοιξη στο Μουσείο. Η συγκίνησή μου είναι διττή: πρώτον, γιατί έχω την τιμή να συνεπικουρώ στις εκδηλώσεις του Συλλόγου, με τον οποίο, ως Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, έχουμε αναπτύξει, προ πολλού χρόνου, στενή συνεργασία, τόσο στο πλαίσιο των μαθητικών διαγωνισμών, Γυμνασίου και Λυκείου, για τον Γ. Δροσίνη, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας όσο και με τη συμμετοχή μας στις αντίστοιχες εκδηλώσεις βράβευσης των μαθητών/τριών στη γραφική πολίχνη Γούβες Ιστιαίας, όπου βρίσκεται ο θρυλικός Πύργος, προσφιλές ενδιαίτημα του ποιητή· δεύτερον, γιατί λόγω καταγωγής μου από την επαρχία Ιστιαίας, έχω ιδιαίτερη εξοικείωση με το έργο του διακεκριμένου ποιητή και λογοτέχνη, σημαντικής μορφής των γραμμάτων μας · ενασχόληση που αρχίζει από την περίοδο της μαθητείας  μου στο 1° Δημοτικό Σχολείο και στο Γυμνάσιο Ιστιαίας, με πρώτους μυητές τους εκπαιδευτικούς γονείς μου  και, στη συνέχεια, τους φιλολόγους καθηγητές μου, τους οποίους όλους αναπολώ με συγκίνηση και νοσταλγία.   

Ο Γεώργιος Δροσίνης [1859-1951], από τους κυριότερους εκπροσώπους της γενιάς του ‘80, γενιάς του συνομηλίκου και συνοδοιπόρου του Κωστή Παλαμά, σφράγισε το χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ασχολούμενος με όλα τα είδη του λόγου [ποιητικό, πεζογραφικό, απομνημονευματικό], αναπτύσσοντας παράλληλα πολύπλευρη πολιτισμική, επιστημονική και εκπαιδευτική δραστηριότητα και αντιπροσωπεύοντας στη νεοελληνική γραμματεία μιαν ολόκληρη εποχή- γενιές ολόκληρες μαθητών Μέσης Εκπαίδευσης διδάχθηκαν τα ποιήματά του, που ήταν ανθολογημένα στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, σε ικανοποιητικό αριθμό, πάνω από 24, από τα οποία δυστυχώς σήμερα έχουν απομείνει μόνο δύο.   

Ο παρών συλλογικός τόμος Άνοιξη στο Μουσείο, μια καλαίσθητη έκδοση, με 352 σελίδες [κείμενα, έγγραφα, αποδεικτά στοιχεία, εικαστικό υλικό] εντάσσεται, όπως προαναφέρθηκε, στη σειρά των 26 αυτοτελών εκδόσεων του Μουσείου [σελ. 351], μελέτες που στο σύνολό τους αναφέρονται, μνήμης και τιμής ένεκεν, στην προσωπικότητα, το έργο και την προσφορά του ποιητή.   

Μια πανέμορφη ανθοφόρα εικόνα του Βασίλη Πάστρα, υπεύθυνου χειρογράφων του Συλλόγου, κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου, που προϊδεάζει με την ευφρόσυνη διάστασή του: αρχομένου δ' έργου πρόσωπον χρή θέμεν τηλαυγές . Ακολουθεί μια φωτογραφία της πόλης των Αθηνών «Πόλη των βράχων», με τους λόφους των Μουσών [Φιλοπάππου] και Νυμφών [Πνυκός], που κοσμείται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο: εξαίσιοι χώροι, αντίκρυ στην Ακρόπολη, που επιστέφουν περίτεχνα την πολιτιστική εικόνα της περιοχής, οριοθετώντας το πλαίσιο της γενέτειρας και δράσης του ποιητή. Ακόμη, ένα σχεδίασμα του Γ.Δ. από τον Δ. Γιαννουκάκη, και δύο σύντομα, αλλά περιεκτικά αφιερώματα του Ιωάννη Κοντογιαννάκου, ομότιμου καθηγητή του Ε.Μ.Π. «στον αθάνατο εργάτη της Τέχνης και του Λόγου, ανεπανάληπτη μορφή του μόχθου» και της Ιωάννας Λαζάρου, «Δροσερή πνοή», «στον αθάνατο ποιητή, που ο λόγος του ποτισμένος από χώμα ελληνικό, ακούγεται μέσα από την ανθισμένη αμυγδαλιά, τον εσπερινό του Απρίλη, τον Δικέφαλο της Αγιάς Σοφιάς». Όπως μας πληροφορεί ο λιτός, αλλά ουσιαστικός πρόλογος της Προέδρου Ελένης Βαχάρη, ο τόμος απαρτίζεται από 17 μελέτες συγγραφέων - μελών του Συλλόγου, οι οποίοι διαβάζοντας τα απομνημονεύματα και τα ποιήματα τού Γ.Δ., «εμπνέονται και δημιουργούν ιστορίες, που συνδέονται άμεσα με τον τόπο, τη ζωή, την καθημερινότητα τού ποιητή, σε μιαν ξενάγηση - διήγηση που μας φέρνει πιο κοντά στον Άνθρωπο Δροσίνη, στην ήρεμη και γλυκιά προσωπικότητά του».   

Τα κείμενα αυτά των συγγραφέων μπορούν, για λόγους πρακτικούς, να ενταχθούν σε τρεις ομάδες που αναφέρονται: [α] στην οικογένεια του ποιητή, [β] στους χώρους δράσης, επιστημονικής και επαγγελματικής ενασχόλησης, [γ] στο Μουσείο Δροσίνη και στον ομώνυμο Σύλλογο. Έτσι, η θαυμάσια περιήγηση και περιδιάβαση στη ζωή και το έργο του ποιητή, αρχίζει, δίκην προοιμίου, με το κείμενο της συγγραφέως Αγγελικής Βαρελλά, «Η Φιουρίτα - σε παρεφθαρμένα ελληνικά της Σικελίας - Αμυγδαλή και οι συνειρμοί της»· κείμενο που μας παρωθεί, μ' έναν τρόπο ποιητικό, στην ανάγνωση του βιβλίου, με την αρωγή του αγαπημένου συμβόλου της αμυγδαλιάς, «άνθισε πάλι η αμυγδαλιά, στη γειτονική αυλή».   

Στη συνέχεια, στην πρώτη ομάδα των μελετών, η παρουσίαση του γενεαλογικού δέντρου του ποιητή [curriculum vitae] εγκαινιάζεται με το κείμενο του Ανδρέα Σακκαλή, ζωγράφου - συγγραφέα, β' γραμματέα του Συλλόγου, «Αθανάσιος Δροσίνης, ο ιατρός. Αναφορά σε μιαν εξέχουσα προσωπικότητα», [σ.σ. 43-55] που παρέχει κατατοπιστικά στοιχεία για την οικογένεια του ποιητή, τη μεσολογγίτικη καταγωγή του, τους ονομαστούς προγόνους του, και ιδιαίτερα τον πρώτο εξάδελφο του πατέρα του ποιητή, Αθανάσιο, τη σύζυγό του Πηνελόπη Δεληγιώργη - Δροσίνη, το Δροσίνειο ορφανοτροφείο στο Μεσολόγγι, το μεγαλοπρεπές άγαλμα του δικηγόρου Δημητρίου Δροσίνη, στο νεκροταφείο του Μεσολογγίου, που φιλοτεχνήθηκε από το γλύπτη Δ. Φιλιππότη.   

Με κυκλική σύνθεση, επισφραγίζει τον τόμο το κείμενο τής Νανάς Λαΐου - Μανδάλη, μέλους του Δ.Σ. του Συλλόγου, «Κωνσταντίνος Γ. Δροσίνης. Ο γιος», [σ.σ. 309-313], που παρουσιάζει λεπτομερώς την οικογένεια του ποιητή και την περαιτέρω πορεία των τριών παιδιών του, ιδιαίτερα του μονάκριβου γιού του, με την περιπετειώδη ζωή του.   

Η επίσημη, όμως, επικοινωνία με την πολυποίκιλη δράση του ποιητή αρχίζει με τα κείμενα της β' ομάδας, που αναφέρονται στους διαφορετικούς σταθμούς της ζωής του με τους αντίστοιχους χώρους διαμονής του. Η περιδιάβαση αρχίζει με το συγκινητικό και βιωματικό κείμενο, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, της Ελένης Άλτερ, ταμία του Συλλόγου, Πλακιώτισσας όπως και ο ποιητής, «Ο Γ. Δροσίνης και τα σπίτια όπου έζησε στην Αθήνα και τον Ωρωπό» [σ.σ. 73-100]. Πρώτη αναφορά στο δίπατο αρχοντικό της οικογένειάς του στην Πλάκα [Αδριανού, Θέσπιδος και Τριπόδων], δίπλα στο χορηγικό μνημείο του Λυσικράτους, όπου γεννήθηκε ο ποιητής, «Στον  ίσκιο  της Ακρόπολης  γεννήθηκα Πλακιώτης». συνεχίζεται με το ιδιόκτητο σπίτι του πατέρα τον, στην οδό Παρθεναγωγείου, έναντι του Αρσακείου - σημερινή οδό Πεσματζόγλου -, όπου μετακόμισαν οικογενειακώς το 1865, σε ηλικία 6 ετών ο ποιητής. Ο θάνατος των γονέων του είχε ως συνέπεια την πώληση τής οικίας και την εγκατάσταση των τριών αδελφών με ενοίκιο, στο κτίριο της οδού Πολυτεχνείου 2 και Πατησίων [1911-1939], όμορο των γραφείων της Π.Ε.Φ.· τρίτη και οριστική εγκατάσταση, στο σπίτι της Κηφισιάς, αγορασμένο από τον αδελφό του Στράτο. Στο σπίτι αυτό, με την επωνυμία Αμαρυλλίς - από το ομώνυμο μυθιστόρημα -, αγαπημένο μέρος του ποιητή, έζησε 13 χρόνια [1939-1951], μέχρι το τέλος της ζωής του και σ' αυτό τα ιδρυτικά μέλη του Συλλόγου, σύμφωνα με την επιθυμία του, οργάνωσαν το Μουσείο. Αναφέρεται ακόμη το εξοχικό σπίτι στον Ωρωπό, με την επωνυμία Γαλήνη, - από την ομώνυμη ποιητική συλλογή, -που έκτισε ο αδελφός του το 1931, καταφύγιο στις κυνηγετικές του ενασχολήσεις. Συναφές είναι και το σύντομο κείμενο του λαογράφου Γιώργου Θωμά, «Ο Γ. Δροσίνης στο Χορευτό» [σ.σ. 165-167], όπου ο ποιητής παραθέριζε οικογενειακώς από το 1899-1911, στη μαγευτική ακρογιαλιά του Πηλίου, τόπο καταγωγής της γυναίκας του, παρέα με τους απλοϊκούς ανθρώπους της θάλασσας κα ι του κουπιού, συνέχεια της διαμονής του στις πανέμορφες Γούβες, στα νεανικά του χρόνια.   

Οι   Γούβες,   με   τον   ημιερειπωμένο   [δυστυχώς] σήμερα   Πύργο ,   που  παραχωρήθηκε στους κατοίκους το 1882, με όλο το πατρογονικό κτήμα, συγκινούν δια βίου τον Δροσίνη- το ειδυλλιακό περιβάλλον, η φυσική ομορφιά, οι απλοϊκοί χωρικοί αποτελούν πηγή έμπνευσης για το μεγαλύτερο μέρος του έργου του [Αγροτικαί Επιστολαί, Αμαρυλλίς, Το βοτάνι της αγάπης. Το μοιρολόι της Όμορφης, Θα βραδιάζη κ.ά.]· Ό,τι είναι η Σκιάθος για τον Παπαδιαμάντη είναι οι Γούβες για τον Δροσίνη.   

«Τα χρόνια του Γ. Δροσίνη στην Κηφισιά» [σ.σ. 169-212], κείμενο της Φανής Πανιτσίδου, Αντιπροέδρου του Συλλόγου, πραγματεύεται διεξοδικά τη μακρόχρονη διαμονή του ποιητή στην Κηφισιά, «στη στεριανή εξοχή», όπως έλεγε, κοσμικό προάστιο της Αθήνας στις αρχές του 20ου αιώνα. Περιγράφεται το πέτρινο διώροφο σπίτι, σωστό παλατάκι, ανάμεσα στα παλιά και ταπεινά σπιτάκια που το περιτριγυρίζουν. Στην ανατολικομεσημβρινή κάμαρά του εγκαταστάθηκε μόνιμα και ασάλευτα, λόγω της αδυναμίας των ποδιών του, βαθιά ριζωμένος, μαζί με τα δύο συνομήλικα πεύκα του κήπου, που χαρίζουν μια δεύτερη σκεπή με τους διάπλατους κλώνους τους, αναπολώντας νοσταλγικά τα νεανικά του χρόνια κάτω από τα πεύκα των Γουβών, σε κυνηγετικά καρτέρια. Άλλωστε, ο ίδιος ο ποιητής έλεγε χαρακτηριστικά ότι ύστερα από τις Γούβες και το Χορευτό κάθε άλλη εξοχή του φαινόταν σαν παρωδία και περισσότερο απ' όλες η Κηφισιά. Ωστόσο, το σπίτι του Δροσίνη ήταν ανοικτό στους φίλους και συνεργάτες του καθώς και σε εξέχοντα πρόσωπα της εποχής.   

Η περιγραφή της κάμαρας με την ποικιλία των αντικειμένων, δίκην Μυριοβίβλου, είναι εντυπωσιακή και μας φέρνει στο νου τον ταξιδιωτικό σάκο που κρατάει ο ποιητής - αναχωρητής Οδυσσέας Ελύτης στον «Μικρό Ναυτίλο», με μόνο τα απαραίτητα, που περιγράφει λεπτομερώς και με ακρίβεια. Παρόμοια και στην κάμαρα απαριθμούνται: κρεμαστή τζαμωτή βιβλιοθήκη, με μικρά καλοδεμένα βιβλία, ξενόγλωσσα, κυρίως γαλλικά, μια μικρή προτομή γύψινη του Παλαμά, πολύ εκφραστική, φιλοτεχνημένη από τον Τόμπρο, τρεις μικρές κορνίζες μαύρες μ' ένα όνομα χρυσογραμμένο: Goethe, Shiller, Wagner, μια γύψινη ανάγλυφη στήλη, φιλοτεχνημένη και χαραγμένη από τον Τόμπρο, με το ωραίο κεφάλι του Ρούπερτ Μπρούκ, που πέθανε στη Σκύρο και θάφτηκε εκεί, μια γυναικεία μάσκα χυμένη από τον πηλό σε γύψο, μια μεγάλη προτομή του Ναπολέοντα, επτά μικρά πήλινα αγαλματάκια του Βιτσάρη, δύο μεγάλες καλλιτεχνικές εικόνες του Σίλλερ και του Γκαίτε, μια φωτογραφία του Σωκράτη, από τον ακρωτηριασμένο ανδριάντα του Βρετανικού Μουσείου, μια ξυλοσκάλιστη, χαριτωμένη Ινδή χορεύτρια, έναν καλογιάννο και μια μικρή κουκουβάγια από πορσελάνη, μια σειρά Ελλήνων και Λατίνων ποιητών και συγγραφέων, των εκδόσεων Les Belles Lettres, μια  ανάγλυφη   σε πορσελάνη μάσκα του Μπετόβεν, δύο σκυριανές ελαιογραφίες και άλλες τέσσερις του Μπισκίνη, γύψινο Χριστό του Τορβάλτσεν, μια ρωσική Παναγία λαμπερή, λιθογραφίες από χριστιανικές εικόνες, ακουαρέλλες, προσωπογραφίες, φωτογραφίες, σκίτσα και αναρίθμητα άλλα.   

Στο Β' μέρος της μελέτης ένα κείμενο αποκαλυπτικό για την Καίτη Βιθυνού - Μάνου [1914-1999], αθάνατη φίλη και μεγάλη αγάπη του ποιητή, ένα πέρασμα της Άνοιξης από την Αμαρυλλίδα.   

Ο Γ. Δροσίνης τελείωσε τη Βαρβάκειο Σχολή και συνέχισε τις σπουδές του πρώτα στη Νομική και έπειτα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με παρότρυνση του Ν. Πολίτη. Το 1885, σε ηλικία 26 ετών, αναχώρησε στη Γερμανία για σπουδές, αλλά και ως συνεργάτης του βιβλιοπωλείου Εστία. Τρία εκτενή κείμενα αναφέρονται διεξοδικά στην αποδημία και διαμονή του στην Εσπερία: «Φοιτητικά χρόνια του Γ. Δροσίνη στη Γερμανία» [σ.σ. 100-126] της Προέδρου Ελένης Βαχάρη, «Ο Γ. Δροσίνης κλίνει το γόνυ στους τάφους των Σίλλερ και Γκαίτε» [σ.σ. 127-145], της Ντίνας Αποστόλου, υπεύθυνης παραρτημάτων και «Προσκύνημα του ποιητή στο Μπαϋρόυτ. Το δεύτερο τάμα του Γ. Δροσίνη» [σ.σ. 147-162], της Penelope  Bucher. Τα κείμενα πραγματεύονται το ταξίδι του ποιητή στην Ευρώπη, μέσω της Βενετίας, την επίσκεψή του στη Δρέσδη και το Βερολίνο, και τη διαμονή του στη Λειψία, τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της πόλης, ως αιώνιου όμως φοιτητή, τις καλλιτεχνικές του ενασχολήσεις, τη γνωριμία με Έλληνες και ξένους, τις ερωτικές του σχέσεις [λάτρης του ωραίου φύλου], τις μεταφραστικές του επιδόσεις και, τέλος, το προσκύνημα στους τάφους των Γκαίτε, Σίλλερ και στο ναό -τάφο «όλβιος τάφος» του δημιουργού του μελοδράματος Βάγκνερ, [λάτρης και θαυμαστής της μουσικής και της βαγκνερικής θρησκείας], στο Μπαϋρόυτ.   

Τα κείμενα γράφτηκαν και με βάση τα Σκόρπια φύλλα της ζωής μου, τετράτομο έργο, αυτοβιογραφικού χαρακτήρα, με βιωματικές και νοσταλγικές εμπειρίες, πλούσιο και ποικίλο υλικό, με φιλολογική επιμέλεια του Γιάννη Παπακώστα, εκδότη και επιμελητή όλου του έργου του, με την αρωγή του «Συλλόγου των Φίλων του Γ. Δροσίνη».   

Στην καθαρά ιδιωτική - προσωπική ζωή του ποιητή αναφέρονται τα κείμενα: [α] της φιλολόγου - συγγραφέως Μαίρης Σιμώνη - Λιόλιου, Αντιπροέδρου του Συλλόγου, «Το καφενεδάκι της Ακρόπολης. Ο Παρθενών» [σ.σ. 213-216]: Στο καφενεδάκι αυτό σύχναζε ο ποιητής, μεταβαίνοντας πεζή, από το Υπουργείο Παιδείας, - στην οδό Μητροπόλεως -, όπου υπηρετούσε ως τμηματάρχης, βρίσκοντας εδώ μοναξιά, ησυχία, σιωπή και την ευκαιρία να ανεβοκατεβαίνει στην Ακρόπολη. Στα μάρμαρα του Παρθενώνα θα καθίσει για να διαβάσει την «Προσευχή   στην   Ακρόπολη»   του   Ρενάν.   Πολλά   από   τα ποιήματα του [Το προσκύνημα, Η σπηλιά της Νιόβης, Ένας καλογιάννος στην Ακρόπολη, Ένας αρχαίος μύθος. Οι έξι κόρες του Ερεχθείου, Για μια παιδούλα. Μεγάλη Πέμπτη, Σ’ ένα χορτάρι του Παρθενώνος  κ.ά.], γράφτηκαν από τον ποιητή στο καφενεδάκι - πηγή έμπνευσης -, τα χρόνια εκείνα της περισυλλογής και της γαλήνης, απολαμβάνοντας την ομορφιά και τη μαγεία του περιβάλλοντος, ενός χώρου πνευματικού, μοναδικού σ' όλο τον κόσμο, [β] Το κείμενο της Καίτης Ντάκουλα, υπεύθυνης του Αρχείου, «Ο κοκκινολαίμης Καλογιάννος στη ζωή και το έργο του Γ. Δροσίνη» [σ.σ. 226-236] αναφέρεται στο χιλιοτραγουδισμένο κοκκινόθωρο πουλί [Rouge - gorge, στη Γαλλία και Ελβετία] της πίστης, της υπομονής και της καρτερίας - τραγουδισμένο και από τον Αριστ. Βαλαωρίτη -, που έμαθε στον ποιητή να κρύβει βαθιά στα στήθη τις οικογενειακές του πληγές [διάλυση γάμου με την Μαίρη Κασσαβέτη, άτυχοι γάμοι των παιδιών του, λιποταξία γιου κ.ά.]. [γ] Το κείμενο της Δήμητρας Κωνσταντίνου με τίτλο, «Αικατερίνη Ευλαμπίου - Τυπάλδου [1880-1950]. Μια αθάνατη φίλη», [σ.σ. [247-270], από τη μεγάλη οικογένεια των Τυπάλδων στην Κεφαλλονιά, αναφέρεται στην αιθέρια ύπαρξη, λάτρισσα του ωραίου, Ηγέρια του ποιητή, με την οποία είχε ένα δεσμό που κράτησε 32 χρόνια. Η Τυπάλδου πέθανε ένα χρόνο πριν από  τον  ποιητή  και  ενταφιάζεται στο Α' Νεκροταφείο. Ο Δροσίνης πεθαίνει 92 ετών και ενταφιάζεται στο Νεκροταφείο Κηφισιάς, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.   

Παράλληλα, στην επιστημονική δράση του Δροσίνη ανήκουν τέσσερα διαφορετικά κείμενα. Το εξαίρετο κείμενο της ιατρού - συγγραφέως Τούλας Μπούτου , πολιτογραφημένης Πειραιώτισσας, με τίτλο, «Ο Γ. Δροσίνης και το Ημερολόγιον της Μεγάλης Ελλάδος» [σ.σ. 13-18], επιστημονική μελέτη που αναφέρεται στη δημιουργική δράση του ποιητή στα λογοτεχνικά περιοδικά - όπως η Εθνική Αγωγή, η Νέα Ελλάς, το Άστυ, η Μελέτη, η Εστία κ.ά. και ιδιαίτερα το Η.Μ.Ε. [1922-1936]. Ιδρυτής - Διευθυντής: Γ. Δροσίνης - Εκδότης: Ι.Ν. Σιδέρης, με 15 τόμους και 711 άρθρα, που αποτελεί καθρέφτη της φιλολογικής παραγωγής.   

Συναφές είναι και το κείμενο του Παναγιώτη Γ. Νικητέα, ποιητή και ζωγράφου, «Η εβδομαδιαία εικονογραφημένη επιθεώρηση Εβδομάς και ο Γ. Δροσίνης» [σ.σ. 23-43], που η κυκλοφορία της άρχισε το 1927, με αρχισυντάκτες τους Φώτο Γιοφύλλη και Ντόλη Νίκβα και έληξε με την κατοχή, το 1941. Μια προσεγμένη ύλη των δύο τόμων, των ετών 1933 και 1934, όπου η παρουσία του Γ. Δροσίνη είναι έντονη, με απόψεις του σε άρθρα, αφιερωμένα σε λευκώματα [album], προλήψεις και με ποιήματά του στις στήλες Εκλεκτοί Στίχοι.   

Για τη συμβολή του Γ.Δ. στην πνευματική παραγωγή της πατρίδας μας αναφέρεται και ο συγγραφέας Μητς Μήτσης, με το ποιητικό του κείμενο, «Γεώργιος Δροσίνης, ο πραγματικός καβαλάρης του άσπρου αλόγου» [σ.σ. 19-21].   

Ειρήσθω εν παρόδω, ότι η δράση του Δροσίνη «πέραν της λογοτεχνίας», ο ρόλος του, η προσφορά του στο χώρο των εκδόσεων, στην εκπαίδευση και την πολιτική, αναλύονται διεξοδικά στην εξαίρετη διδακτορική διατριβή της Μάγδας Μαλακτάρη - Παπακώστα , που εκδόθηκε από τον Σύλλογον προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων.   

Τέλος, το συγκινητικό κείμενο της Λένας Κορκολή, γραμματέως του Συλλόγου, «Ο Ρούπερτ Μπρουκ με την πένα του Γ. Δροσίνη» [σ.σ. 292-307] αναφέρεται στον Άγγλο ποιητή Rupert  Brook [1887-1915], μέλος της ομάδας «Ποιητές του πολέμου», το εικοσιοκτάχρονο ξανθό παληκάρι, τον ωραίο Απολλωνίδη και λάτρη της ελληνικής παιδείας , ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, είναι θαμμένος στην απόκρημνη [αιπείαν]  Σκύρο, στο «νησί των μύθων», πατρίδα του θεοειδούς Νεοπτόλεμου , όπου έχει στηθεί αρχαϊκό μνημείο μαρμάρινο μ’ ένα γυμνό Κούρο, φιλοτεχνημένο από τον Τόμπρο. Ο Δροσίνης επισκέφθηκε τρεις φορές τη Σκύρο και προσκύνησε στον τάφο του που τον ενέπνευσε στη γραφή ποιημάτων [Ρούπερτ Μπρουκ - Ποιητής και στρατιώτης μετάφραση ποιήματος του Βέλγου ποιητή Βεράρεν].   

Θα ολοκληρώσω με το ενημερωτικό κείμενο του Κων. Τατασόπουλου, ξεναγού του Μουσείου, με τίτλο «Το Μουσείο Γ. Δροσίνη» [σ.σ. 57-72] στην Κηφισιά [Αγίων Θεοδώρων και Διομήδους Κυριακού], με τις τρεις μεγάλες αίθουσες [Συναισθηματική - Πνευματική - Λαογραφική], που περιγράφει διεξοδικά την ίδρυση του Συλλόγου  [1997], το σκοπό και τη σύνολη δράση του, την ίδρυση και τον εξοπλισμό του Μουσείου [6.700 αντικείμενα - βιβλία, ενθυμήματα, χειρόγραφα, όλες τις κατηγορίες των βιβλίων του Γ.Δ., ως συγγραφέα  ποιητικών  συλλογών,  νεοελληνικών αναγνωσμάτων, παραμυθιών, ως επιμελητή, επί σαράντα χρόνια, του Συλλόγου προς διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων [Σ.Ω.Β.], ως δημοσιογράφου και εκδότη περιοδικών· ακόμη, κατάλογοι βιβλίων, με διάφορα θέματα: για τον Δροσίνη ή αφιερώματα στον ποιητή, βιβλία και δημόσια έγγραφα, με θέμα το Μεσολόγγι, ημερολόγια και λεξικά, λευκώματα και άλμπουμ, χειρόγραφα, εφημερίδες και έντυπα, μουσικές συνθέσεις - παρτιτούρες, εκδόσεις του Μουσείου, και πληθώρα άλλων εκθεμάτων και αντικειμένων ανεκτίμητης πνευματικής και πολιτιστικής αξίας.   

Εν είδει επιλόγου, στις ακροτελεύτιες σελίδες [σ.σ. 338-350] του τόμου καταχωρίζεται η εργασία του Βασίλη Πάστρα, «Το ελληνικό κράτος τιμά τον ποιητή», απαριθμώντας 53 πόλεις - δήμους, σ' όλη την Ελλάδα, με οδούς που φέρουν το όνομά του [προσθέτουμε και τον πρώην Δήμο Αυλίδος -Χαλκίδος].   

Συνοψίζοντας, τα κείμενα των συγγραφέων διακρίνονται για την επιστημονική τους πληρότητα, την τέλεια γνώση του αντικειμένου, τη γλωσσική αρτιότητα, την ευαισθησία και τρυφερότητα για τη σπάνια μορφή του διαπρεπούς ποιητή, δοκιμιογράφου, δημοσιογράφου, μυθιστοριογράφου, λαογράφου, μεταφραστή, φωτίζοντας πλήρως όλες τις πτυχές του δημιουργικού του έργου , και συμπληρώνοντας ουσιαστικά τις προηγούμενες μελέτες - εκδόσεις του Συλλόγου. Έτσι, το βιβλίο αποτελεί πολύτιμη πηγή για τους μελετητές και τους αναγνώστες, με ευρύτερη φιλομάθεια, αλλά και εφόδιο για τους φοιτητές, τους καθηγητές και τους μαθητές Β/θμιας Εκπ/σης. Αξίζουν όντως θερμά συγχαρητήρια η Πρόεδρος, αληθινό κόσμημα του Συλλόγου, και όλοι οι συγγραφείς για το εκδοτικό τους επίτευγμα, και ευελπιστούμε ότι σύντομα το βιβλίο θα εμπλουτίσει τις Σχολικές Βιβλιοθήκες όλης της χώρας, αλλά και τις Δημόσιες Βιβλιοθήκες.   

Ευχόμαστε ολόψυχα να είναι καλοτάξιδο.  

Αναστάσιος Αγγ. Στέφος  

Πρόεδρος Π.Ε.Φ.